Skąd pochodzi tonfa?
Choć słowo „tonfa” może brzmieć nieco egzotycznie i w pierwszym momencie niewielu z nas skojarzy czym jest, to z pewnością każdy z nas wie, co to za przedmiot. Czytając tytuł wiecie już, że chodzi o broń, a gdy do obrazka dołożymy policjanta, wszystko staje się jasne – tonfa to profesjonalna nazwa broni obuchowej, którą znamy potocznie jako pałkę policyjną. Dziś zbudowana z włókien węglowych kojarzy się z obezwładnianiem niepokornych demonstrantów. Czy zawsze tak było?
Zaczęło się od...
Historia tonfy jest bogata i zaczyna się w odległych czasach i równie odległej od nas geograficznie krainie. By ją poznać, musimy cofnąć się do XVII wieku do japońskiej Okinawy. To tam powstała, mając za swój pierwowzór… drewniany uchwyt do kamienia młyńskiego. Niemal półmetrowa broń wykorzystywana była w różnych miejscach, pozwalając na korzystanie z różnorodnych technik np. z użyciem dwóch tonf – jednej do obrony, drugiej do ataku. Taką pałkę, jaką znamy dzisiaj i kojarzymy z interwencji służb mundurowych, opracowali dwaj amerykańscy eksperci policyjni – Lon R. Anderson i Paul D. Starrett. Nazywa się ona PR-24. To narzędzie do ataku i obrony, które przez lata zyskało sobie wielu zwolenników, koncentrując wokół siebie rozmaite ruchy, jak np. French Formation of Tonfa Security, a także eksperci ulepszający techniki jej użycia, jak Alain Formaggio czy Robert Paturel. Tonfa ma swoją bogatą historię, ale w dokładny sposób opisano także jej budowę, sposoby użycia, rodzaje chwytów czy nawet zasady jej wyjmowania.
Jak się bronić?
Nie będziemy skupiać się zbyt mocno na budowie samej pałki, która w skrócie składa się z rękojeści i ramienia, za które również można ją trzymać. Pałkę należy także nosić w określony sposób (po stronie przeciwnej, niż broń palną), specjalne zasady rządzą również jej wyjmowaniem. Walcząc przy pomocy tonfy można zastosować jedną z dwóch podstawowych gard, opracowanych przez wspomnianego już Roberta Paturela. Pierwsza z nich to tzw. garda tradycyjna. Najprościej wyobrazić ją sobie, kiedy przywołamy obraz gardy bokserskiej – lewa noga wysunięta do przodu, skręt tułowia. Tonfę trzyma się w takim przypadku w silniejszej, prawej ręce, krótszą stroną w przód. Można przy jej pomocy walczyć z przeciwnikiem nieuzbrojonym, bądź trzymającym pałkę czy kij. Inaczej wygląda sprawa w przypadku gardy przeciw nożom; pozycja jest odwrotna, niż w przypadku gardy tradycyjnej, tonfę trzyma się w prawej ręce, jednak dłuższym końcem w przód. Prócz wymienionych elementów istnieją również charakterystyczne cechy i zasady, nie można jednak pominąć zakazów. Nie można stosować uderzeń w głowę, brzuch czy szyję, jak również nieumięśnione i wrażliwe części ciała. Nie wolno zadawać uderzeń rękojeścią pałki. Jeśli ktoś skuty jest kajdankami, również nie można używać wobec niego pałki podobnie, jak w przypadku osób stawiających bierny opór.
Choć jej nazwa brzmi obco, tonfa znana jest każdemu – widziana u boku policjantów na ulicy, w filmach dokumentalnych czy akcji. Ta – wydawałoby się – nieskomplikowana broń rządzi się swoimi prawami, zasadami, obwarowaniami i zakazami użytkowania. Przede wszystkim jednak – posiada bogatą i ciekawą historię, której pewnie niewielu by się spodziewało.
Przeczytaj jeszcze: